Nephoning. Sinds de spraakmakende aflevering van Keuringsdienst van Waarde over honing een veelbesproken onderwerp. Dat er nephoning in veel supermarktschappen ligt, is een feit. Maar hoe voorkom je dat je deze honing koopt en hoe herken je de verschillen met echte honing? We leggen uit wat honing ‘echt’ maakt en waar je op kunt letten bij het kopen van honing.
Hoe wordt echte honing gemaakt?
Bijen maken honing. Echte, rauwe honing. Maar hoe doen ze dat eigenlijk? Binnen een bijenvolk heb je verschillende soorten bijen en rollen. De koningin legt eitjes. Soms wel 2.000 per dag. Uit de bevruchte eitjes komen vrouwelijke bijen: de werkbijen of nieuwe koninginnen. Uit de onbevruchte eitjes komen mannelijke bijen, de darren. Darren hebben enkel de functie om te paren met de jonge koninginnen, zodat zij bevruchte eitjes kunnen leggen. De werkbijen daarentegen hebben een scala aan taken, afhankelijk van hun leeftijd. In de eerste helft van hun leven zijn ze ‘huisbijen’. Ze poetsen cellen, verzorgen broed en de koningin, bouwen de raat, ventileren de kast en ontvangen en verwerken nectar en stuifmeel. De rest van hun leven verzamelen ze als haalbij voedsel in de wijde wereld.
Deze haalbijen verzamelen zowel stuifmeel als nectar. Een bloem lokt bestuivers met nectar en in ruil daarvoor zorgt de bestuiver ervoor dat kleine stuifmeelkorrels van de ene naar de andere bloem worden gebracht. Het stuifmeel wordt in de raten vermengd met kleine beetjes nectar en voorziet het volk van eiwitten, vetten en mineralen. Van de nectar van bloemen maken de bijen honing. Bijen slaan de nectar op aan de randen van de raat en in de buitenste raten van de bijenkast. Met de warmte van hun lichaam zorgen de bijen ervoor dat het watergehalte in de nectar verlaagt: het indampen. Als de nectar voldoende is ingedikt (honing), wordt de cel met een wasdekseltje afgesloten. De imkers oogsten geen ramen met honing uit de broedkamer, zodat de bijen zelf ook voedsel houden. De verzegelde ramen uit de ‘honingkamer’ worden verzameld en met een honingslinger wordt de honing eruit ‘geslingerd’.
Wat is nephoning?
Het proces van honing maken, zorgt ervoor dat het boordevol gezonde stoffen zit. De bijen vermengen de nectar met bacterie- en schimmelwerende enzymen. Naast de antibacteriële eigenschappen bevat het veel vitamines en mineralen. Wanneer je honing boven de 37 graden verhit, gaan de gezonde eigenschappen verloren. En dat is precies wat met veel ‘nephoning’ gebeurt.
In het maken van echte, natuurlijke honing zit enorm veel werk (voor bijen en de imker). Dat verdient ook een goede prijs. Om honing in grote hoeveelheden en voor goedkope prijzen in de schappen van grote ketens te krijgen, wordt de honing naast verhit ook gemengd en verdund met suikersiroop. Producenten hebben precies de juiste verhoudingen gevonden om het nog naar honing te laten smaken, maar test je verschillende goedkope honingsoorten met de honing van imkers, dan proef je direct het verschil.
Nephoning versus echte honing: hier kun je op letten
Een groot deel van de goedkope honing uit de supermarkt (vooral de extreem vloeibare honing in knijpflessen) is gemengd met suikersiroop uit China om grotere volumes te creëren en is dus absoluut niet wat het lijkt. Enorm zonde, want zo gaan alle gezonde eigenschappen compleet verloren. Je denkt dat je een mooi en gezond natuurproduct koopt, maar niets is minder waar. Deze honing kristalliseert vrijwel nooit, smaakt altijd hetzelfde en heeft dezelfde kleur.
Hoe kun je echt van ‘nep’ onderscheiden? Let op de term ‘gemengde eu- en niet eu honing’. Als dit erop staat, heb je eigenlijk nooit met pure honing te maken, zelfs als er 100% honing in de ingrediëntendeclaratie staat. Uit de aflevering van Keuringsdienst van Waarde, maar ook ‘Lawyers, Guns & Honey’ van Rotten op Netflix blijkt dat de manier waarop de echtheid van honing wordt getest niet toereikend is. Zo kan een product dus als 100% honing over de toonbank gaan, terwijl het eigenlijk een suikermengsel is. Het vervelende hieraan is dat je dus nooit helemaal zeker weet wat je koopt. Er zijn wel een aantal zaken waar je op kunt letten:
🐝 Let op de herkomst op het etiket. Gemengde EU- en niet-EU-honing kan duiden op een mengsel met suikersiroop.
🐝 Echte, rauwe honing heeft bijna nooit het hele jaar door dezelfde kleur, geur en smaak. Immers: elke seizoen heeft andere bloemen en dus verschillen in stuifmeel en nectar. Vind je dus honing in de supermarkt die de ‘perfecte’ goudgele kleur heeft en altijd een consistente vlakke, zoete smaak? Dan is de kans groot dat je met een mengsel te maken hebt.
🐝 Zit de honing in een plastic knijpfles en kristalliseert deze niet of nauwelijks? Het kristalliseren is een natuurlijk proces wat bij alle pure, onvervalste honing gebeurt. Er zijn enkele uitzonderingen zoals acaciahoning.
Echte honing verschilt in smaak, kleur en geur, afhankelijk van de bloemen die op die plek en in dat seizoen bloeiden. Er zijn uiteraard enkele goede uitzonderingen in de supermarkt te vinden. Maar tip: bij een lokale imker en veel delicatessenzaken zit je áltijd goed. Op het deksel van de potten Bijenbaas vind je een Track & Trace-code om de herkomst van de honing terug te vinden. Onze honing gaat vanuit de raten puur natuur het potje in. De honing ligt niet in de supermarkt, maar kun je wel bij veel fantastische delicatessen- en speciaalzaken krijgen.
Echte honing zonder opsmuk. Very demure, very mindful. Ongefilterd, onverhit en vooral ongemengd!
Bekijk de verkooppunten of bestel jouw rauwe, lokale honing hier.
Echte honing verschilt per seizoen van kleur, geur en smaak en zal op den duur kristalliseren.